Układ pokarmowy ma bardzo ważne znaczenie dla kondycji organizmu. Odpowiada za trawienie pokarmów oraz za przyswajanie składników odżywczych i za usuwanie zbędnych, a także szkodliwych związków. Jest to również miejsce, gdzie kształtuje się odporność. Choroby układu pokarmowego obniżają komfort, ale też pogarszają ogólny stan zdrowia.
Objawy chorób układu pokarmowego
Ból brzucha
Choroby układu pokarmowego[1] dają niespecyficzne objawy. Ich różnorodność zależy od odcinka przewodu pokarmowego, którego one dotyczą. Bardzo częstym objawem choroby układu pokarmowego jest ból brzucha. W zależności od umiejscowienia dolegliwości bólowych lekarz może wstępnie zdiagnozować, co jest przyczyną bólu brzucha i następnie skieruje pacjenta na dalsze badania oraz wprowadzi odpowiednie leczenie.
Biegunka
Biegunka bardzo często pojawia się przy zatruciach pokarmowych. Jest to sygnał wskazujący, że układ pokarmowy został zainfekowany przez drobnoustroje albo, że pojawiły się innego typu problemy z trawieniem. Biegunki, w zależności od tego, czy one są tłuszczowe, z krwią lub ze śluzem, mogą wskazywać na różne choroby. Mogą to być problemy z wątrobą lub trzustką, choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego oraz zespół jelita drażliwego.
Gazy
Kolejnym objawem są gazy, które pochodzą z fermentacji jelitowej oraz z połykanego razem z jedzeniem powietrza. Jeśli tych gazów jest za dużo, to wtedy pojawiają się wzdęcia oraz uczucie dyskomfortu w jamie brzusznej. Bardzo częstą przyczyną wzdęć jest siedzący tryb życia albo spożywanie produktów ciężkostrawnych i wzdymających.
Nudności i wymioty
Natomiast nudności i wymioty mogą sugerować wiele chorób układu pokarmowego. Bardzo często stanowią one objaw zatrucia, ale mogą się również pojawić podczas ciąży i to przeważnie w pierwszym trymestrze.
W przypadku pojawienia się wzdęć, nudności, wymiotów i bólu brzucha można mieć do czynienia z dysfunkcją wątroby albo trzustki. Są to dolegliwości, które połączone z utratą masy ciała, powinny zawsze skłonić do wizyty u lekarza.
Krwawienia
Z kolei krwawienie z odbytu będzie wskazywało na problemy z dolnym odcinkiem układu pokarmowego, czyli z jelitem grubym. Tutaj zawsze konieczna jest wizyta u lekarza i wykonanie odpowiednich badań. Krwawienie z odbytu może świadczyć również o zmianach w zakresie samego odbytu, np. hemoroidy.
Zaparcia
Jeśli chodzi o zaparcia, to jest to bardzo częsta dolegliwość układu pokarmowego. Niestrawione resztki, które zalegają w jelitach, przyczyniają się do powstawania dyskomfortu, niemożności wypróżnienia się i wzdęcia. Przyczyną powstawania zaparć najczęściej jest nieodpowiednia dieta, która jest uboga w błonnik pokarmowy.
Dolegliwości pojawiające się ze strony układu pokarmowego nigdy nie mogą być lekceważone. W niektórych sytuacjach wystarczy odpowiednia dieta, ale czasami warto skonsultować się z lekarzem i wykonać podstawowe badania, aby można było wykluczyć poważne choroby lub zdiagnozować schorzenie we wczesnym jego stadium, dzięki czemu będą większe szanse na wyleczenie.
Co pomaga na problemy z układem trawiennym?
Metody leczenia chorób związanych z układem pokarmowym zależą od ich przyczyny. Zawsze konieczne jest postawienie odpowiedniej diagnozy lekarskiej, co pozwoli wdrożyć leczenie. Bardzo często stosowana jest lekkostrawna dieta, a także środki farmakologiczne. Niekiedy konieczne jest również leczenie operacyjne.
W przypadku biegunki świetnie sprawdzą się preparaty przeciwbiegunkowe, a także uzupełnianie wody wraz z elektrolitami. Należy o tym pamiętać, ponieważ przy biegunce bardzo łatwo o odwodnienie organizmu.
W złagodzeniu objawów związanych ze wzdęciami i gazami pomóc może skuteczny lek na wzdęcia. Takie preparaty można kupić w aptece bez recepty, a najlepiej sprawdzają się te, które mają w swoim składzie symetykon[2]. Jest to substancja, która powoduje rozbijanie pęcherzyków gazu nagromadzonych w przewodzie pokarmowym, dzięki czemu są one łatwiej wchłanianie przez ściany jelit albo wydalane na zewnątrz. Symetykon jest to substancja chemicznie obojętna, która działa jedynie powierzchniowo i nie wchodzi w żadne reakcje chemiczne. Poza tym nie wchłania się on po podaniu doustnym i jest wydalany w niezmienionej postaci po przejściu przez układ pokarmowy.
W przypadku nudności i wymiotów można stosować naturalne sposoby, takie jak napar z imbiru, picie wody małymi łykami oraz płynne oddychanie. W przypadku kobiet w ciąży, którym codzienne nudności utrudniają codzienne życie, lekarz może zdecydować o włączeniu specjalistycznych preparatów z apteki.
Dobrym sposobem na zaparcia będzie zmiana diety na bardziej lekkostrawną, zwiększenie ilości wypijanej wody oraz doraźnie stosowanie preparatów na zaparcia. Pomoc może również spożywanie suszonych śliwek, kiszonek i picie herbatek ziołowych.
W większości wspomnianych w artykule objawów wystarczającym działaniem, jakie należy podjąć, jest leczenie zachowawcze w postaci zmiany diety, unikaniu ciężkostrawnych posiłków, oraz prowadzeniu zrównoważonego stylu życia. Pamiętaj jednak, że gdy objawy występują dłużej niż kilka dni, albo Twój stan ulegnie nagłemu pogorszeniu – sięgnięcie po pomoc lekarską jest konieczne!
[1] Chory układ pokarmowy, 2019, dostęp online: https://static.im-g.pl/im/3/25756/m25756433,CHOROBY-POKARMOWY.pdf
[2] K. Lewandowski, M. Kaniewska, A. Światek, G. Rydzewska, Symetykon – możliwe zastosowania w praktyce klinicznej i samoleczeniu [w:] „Lekarz POZ”, 3/2021.
