Górne drogi oddechowe, czyli nos, zatoki, gardło i krtań nieustannie mają kontakt z czynnikami drażniącymi, które docierają do nich ze środowiska zewnętrznego. Stanowią one barierę chroniącą organizm przed wnikaniem drobnoustrojów wywołujących infekcje. Dlatego bardzo ważne jest utrzymanie ich w dobrej kondycji. Sprawdź, w jaki sposób możesz to zrobić.
Zadbaj o właściwą higienę dróg oddechowych
Regularnie myj ręce, zwłaszcza po kontakcie z osobami chorymi czy powierzchniami publicznymi. Nie dotykaj twarzy brudnymi dłońmi – w ten sposób możesz przenieść bakterie i wirusy w okolice nosa, oczu czy ust.
Równie ważna jest higiena jamy ustnej, ponieważ namnażające się w niej bakterie mogą migrować do górnych dróg oddechowych. Pamiętaj więc o częstym myciu zębów oraz regularnych wizytach u dentysty.
Warto również zadbać bezpośrednio o błonę śluzową nosa i zatok. Na co dzień stosuj izotoniczną wodę morską w sprayu, która nawilża i oczyszcza śluzówkę z substancji drażniących, np. alergenów. Możesz też wykonać inhalację z soli fizjologicznej – w ten sposób dotrzesz w głębsze partie zatok.
Zwróć uwagę na swoje otoczenie
Powietrze w pomieszczeniach, w których przebywasz najczęściej, powinno mieć odpowiednią temperaturę i wilgotność. Przesuszone drogi oddechowe łatwo podrażnić, a to osłabia ich funkcje ochronne i sprzyja rozwojowi infekcji. Dlatego unikaj zarówno nadmiernego ogrzewania zimą, jak i wychładzania latem. Optymalna temperatura w pomieszczeniach to ok. 18-22oC. Z kolei wilgotność powietrza powinna wynosić 40-60%. Najłatwiej osiągniesz ją, wykorzystując do tego specjalne urządzenia nawilżające.
Równie ważne jest unikanie substancji drażniących drogi oddechowe, takich jak zanieczyszczenia powietrza czy dym papierosowy. Jeśli jesteś alergikiem, nie sprzyja Ci także kurz oraz pyłki i inne substancje wywołujące uczulenie.
Objawy infekcji dróg oddechowych
Jednym z najczęstszych schorzeń górnych dróg oddechowych jest zapalenie zatok. Zazwyczaj wynika ono z infekcji wirusowej, jednak z czasem może przekształcić się w bakteryjną. Sprzyja temu nadmierna produkcja cieknącego kataru, który z czasem gęstnieje i zalega w zatokach. Stanowi on doskonałe środowisko dla rozwoju drobnoustrojów.
Oprócz niedrożności nosa lub wydzieliny z nosa podczas zapalenia zatok mogą pojawić się także objawy, np.:
- obrzęk błony śluzowej i blokada nosa,
- ból, ucisk i tkliwość twarzy,
- pogorszenie lub utrata węchu,
- gorączka,
- nieprzyjemny zapach z ust,
- ból głowy,
- uczucie pełności lub ucisku w uchu[1].
Jak leczyć zapalenie zatok?
W łagodzeniu objawów zapalenia zatok najważniejsze jest upłynnienie zalegającego w nich śluzu. Udowodnioną skuteczność w tym zakresie mają leki ziołowe zawierające olejki eteryczne, np. eukaliptusowy, pomarańczowy, mirtowy i cytrynowy. Wykazują one działanie:
- sekretolityczne – nasilają wydzielanie wodnistego płynu, który miesza się z katarem zatokowym i go rozrzedza,
- sekretomotoryczne – wzmacniają ruchy rzęsek obecnych na nabłonku dróg oddechowych, dzięki czemu pomagają transportować śluz na zewnątrz i oczyścić z niego zatoki,
- przeciwzapalne, antyoksydacyjne i odkażające – dzięki temu mogą wspomóc układ odpornościowy w zwalczaniu patogenów, które wywołały chorobę[2].
Sprawne, nawilżone i oczyszczone drogi oddechowe to szczelna bariera chroniąca organizm przed drobnoustrojami. Dlatego warto zadbać o nie na co dzień – przełoży się to nie tylko na lepsze samopoczucie, ale też rzadsze łapanie infekcji.
[1] Wachnicka-Bąk, A., Lipińska-Opałka, A., Będzichowska, A., Kalicki, B., & Jung, A. (2014). Zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych – jedno z najczęstszych zakażeń górnych dróg oddechowych. Pediatria i Medycyna Rodzinna, 10(1): 25-31.
[2] Nurzyńska-Wierdak, R. (2015). Terapeutyczne właściwości olejków eterycznych. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 25(1): 1-19.
