Istnieje wiele metod na zdrowe odżywianie, które warto dobierać, kierując się indywidualnym zapotrzebowaniem lub stanem zdrowia. Niektóre stany chorobowe determinują odpowiedni sposobu żywienia, wymagający dużego zaangażowania. Jedną z chorób, w których odżywianie jest niezwykle ważne, jest cukrzyca. I to właśnie w związku z tym schorzeniem najczęściej usłyszymy termin „indeks glikemiczny”, choć może ona zainteresować także tych, którzy chcą zmniejszyć masę ciała.
Co to jest indeks glikemiczny?
Indeks glikemiczny (IG) określa, w jaki sposób dany produkt spożywczy wpływa na stężenie glukozy we krwi po jego spożyciu. Im wyższa wartość IG, tym szybciej wzrasta glukoza. Obserwowanie indeksu glikemicznego potraw, szczególnie ważne jest dla osób z cukrzycą i insulinoopornością, jednak duże wahania cukru mogą być niebezpieczne również dla osób narażonych na choroby, związane z układem sercowo-naczyniowym. Indeks Glikemiczny może zainteresować także stosujących dietę redukcyjną oraz sportowców.
Od czego zależy wartość indeksu glikemicznego?
Ze względu na wysokość indeksu glikemicznego, produkty spożywcze klasyfikowane są na:
- produkty o niskim IG (<55),
- produkty o średnim IG (56-69),
- produkty o wysokim IG (>70).
Indeks glikemiczny produktów może być zmienny i zależy od różnych czynników, np.:
- postaci fizycznej produktu,
- obecności białka, tłuszczów czy błonnika w produkcie,
- zawartości skrobi,
- obróbki termicznej,
- poziomu przetworzenia żywności,
- temperatury i tempa spożycia,
- posiłków, poprzedzających spożycie danego produktu,
- stopnia dojrzałości (np. w przypadku owoców).
Kto powinien sprawdzać wartość IG?
Sprawdzanie indeksu glikemicznego produktów, pozwala uniknąć dużych wahań poziomu cukru we krwi. Jak już wspomnieliśmy wcześniej jest to bardzo ważne w przypadku takich schorzeń, jak cukrzyca, insulinooporność, czy choroby sercowo-naczyniowe. Produkty o niskim ładunku glikemicznym są zazwyczaj wolniej trawione i zapewniają uczucie sytości na dłużej. Jest to cecha, która z pewnością zainteresuje osoby na diecie redukcyjnej. Sportowcy natomiast w pewnych sytuacjach mogą poszukiwać produktów o wysokim IG, w celu szybkiego uzupełnienia poziomu cukru po wyczerpującym treningu.
Indeks glikemiczny – przykłady produktów
Informacje na temat indeksu glikemicznego produktu czasem dostępne są na opakowaniu żywności. Jeżeli takich danych tam nie ma, można sprawdzić je w internecie lub w specjalnych tabelach, dostępnych np. w opracowaniach naukowych.
Przykłady produktów o zerowym IG
- masło,
- oleje roślinne,
- jaja,
- drób,
- ser żółty,
- łosoś, dorsz,
- wołowina,
- cielęcina.
Przykłady produktów o niskim IG
- sałata lodowa,
- kapusta,
- orzechy i migdały,
- pomidor,
- por,
- rzodkiewka,
- ogórek,
- papryka,
- pieczarki.
Przykłady produktów o średnim IG
- gotowana marchew,
- musli,
- czarne winogrona,
- gotowany makaron,
- rodzynki,
- ziemniaki gotowane,
- ryż biały gotowany.
Przykłady produktów o wysokim IG
- chleb pszenny,
- kasza jęczmienna,
- kasza jaglana,
- dynia,
- płatki kukurydziane,
- chipsy ziemniaczane.
Dieta o niskim Indeksie glikemicznym
Dieta o niskim IG jest szczególnie zalecana osobom z insulinoopornością, cukrzycą oraz zagrożonym chorobami sercowo-naczyniowymi. Czasem taki sposób żywienia stosują także osoby, którym zależy na zmniejszeniu masy ciała, ponieważ produkty o niskim indeksie glikemicznym skutecznie zaspokajają głód na długi czas, co może wpłynąć na zmniejszenie zjadanych dziennie kalorii.
Spożywanie produktów o niskim IG pomaga w zapobieganiu wysokiej glikemii po posiłku, a jednocześnie wpływa pozytywnie na funkcjonowanie komórek wysp trzustkowych, produkujących insulinę. Dieta oparta na produktach o niskim IG redukuje ryzyko nadwagi i otyłości, sprzyja zapobieganiu cukrzycy i chorób sercowo-naczyniowych, może więc być stosowana profilaktycznie.