Okres dzieciństwa wiąże się ze zwiększonym zapotrzebowaniem energetycznym. Dzieci do prawidłowego rozwoju potrzebują nie tylko dobrej jakości białka, węglowodanów i tłuszczy. Innymi ważnymi elementami są witaminy i minerały. Gwarantują one prawidłowe funkcjonowanie organizmu i harmonijny wzrost. Sprawdź, jakie witaminy warto suplementować u najmłodszych.
Czy dziecko powinno profilaktycznie dostawać preparaty wielowitaminowe?
Witaminy są niezbędnym składnikiem do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wpływają na szereg procesów metabolicznych i działanie wielu enzymów. Przy ich niedoborze mogą rozwijać się różne choroby. Przykładem jest niedobór witaminy D i związana z tym choroba – krzywica. Spora część rodziców sądzi, że podawanie preparatów wielowitaminowych jest konieczne i korzystne dla zdrowia ich dzieci. Należy jednak mieć świadomość, że zdrowa i zbilansowana dieta dostarcza odpowiednie ilości witamin z małymi wyjątkami. Profilaktyczne podawanie preparatów wielowitaminowych dziecku nie jest więc konieczne.
Źródłami witamin rozpuszczalnych w wodzie (czyli witamin z grupy B, witaminy C, kwasu foliowego i biotyny) są:
- warzywa,
- owoce,
- mięso,
- zboża i ich przetwory.
Źródłami witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E i K) są z kolei:
- ryby, zwłaszcza tłuste,
- mięsa,
- jaja,
- orzechy,
- oleje roślinne,
- niektóre warzywa i zboża.
Jakie suplementy podawać najmniejszym dzieciom?
Najmniejsze dzieci (niemowlęta) karmione piersią wymagają suplementowania dwóch witamin:
- witaminy D,
- witaminy K.
Związane jest to z ich niedoborem w mleku kobiecym.
Witamina D jest niezbędna dla prawidłowego rozwoju kości i wzrostu organizmu. Niedobór może prowadzić do krzywicy i deformacji kości oraz objawów ogólnoustrojowych. Witamina D wytwarzana jest w skórze pod wpływem promieni słonecznych. Jest to jednak niewystarczające do zaspokojenia zapotrzebowania, dlatego konieczna jest jej suplementacja.
Podawana jest w formie kropli w dawce:
- dzieci urodzone o czasie 400 j.m. na dobę,
- wcześniaki 400-800 j.m. na dobę.
Witamina K jest niezbędna, aby zapewnić prawidłowe krzepnięcie krwi. Dostarczana jest z pokarmem oraz wytwarzana przez bakterie jelitowe. Noworodki nie mają jeszcze tych bakterii i dlatego grozi im choroba krwotoczna noworodków. Jest to niebezpieczna choroba, zwiększająca ryzyko krwawień w różnych miejscach organizmu.
Witamina K jest zazwyczaj podawana od razu po urodzeniu, w formie zastrzyku domięśniowego (dawka 1 mg). W przypadku braku zgody rodziców może być podawana doustnie w dawce:
- 2 mg w 4.-6. dobie życia oraz w 4.-6. tygodniu życia lub,
- 1 mg co tydzień do końca 3. miesiąca życia.
Witaminy dla dzieci w wieku szkolnym
Dzieci w wieku szkolnym są na etapie intensywnego wzrostu. Wymagają zapewnienia odpowiednio zbilansowanej diety – bogatej w warzywa i owoce, mięso, produkty zbożowe i mleczne. Jeżeli dieta dziecka jest zróżnicowana, nie wymaga ono suplementacji witamin, oprócz witaminy D.
Wyjątkiem są sytuacje, gdy w wyniku chorób lub innych problemów, pojawiają się niedobory jakiejś witaminy w organizmie (np. niedobór witaminy B12 u wegetarian i wegan). Wówczas niezbędne jest podawanie preparatów witaminowych dziecku.
Suplementacja witaminy D3
Witamina D3, zwana inaczej „witaminą słońca” jest niezbędna dla prawidłowej mineralizacji i rozwoju kości. Jej niedobór może prowadzić do krzywicy i licznych deformacji kości. Jest to obecnie jedyna witamina, która powinna być suplementowana, nawet przy zbilansowanej diecie. Wytwarzana jest w skórze pod wpływem słońca. W Polsce przez większą część roku obserwuje się zbyt małe nasłonecznienie, by mogła się ona wytworzyć w odpowiednich ilościach. Dlatego powinno się ją suplementować.
Zalecane dawki:
- dzieci 1-10 rok życia – 600-1000 j.m. na dobę,
- młodzież 11-18 rok życia – 800-2000 j.m. na dobę,
- dzieci i nastolatki z otyłością – 1600-2000 j.m. na dobę.
Można odstąpić od suplementacji pod określonymi warunkami:
- w okresie od maja do września,
- u zdrowych dzieci,
- przebywających na słońcu z odkrytymi przedramionami i podudziami co najmniej przez 15 minut w godzinach od 10 do 15, bez stosowania kremów z filtrem.
Wszystkie powyższe warunki muszą być spełnione, aby zapewnić wystarczającą ilość witaminy D3.